De Wet Verbetering Poortwachter legt concrete verplichtingen op aan zowel werkgevers als werknemers bij ziekteverzuim. Als werkgever moet je vanaf dag één contact houden met de zieke medewerker, binnen zes weken een probleemanalyse laten opstellen door een bedrijfsarts, en samen werken aan re-integratie. De werknemer moet zich ziekmelden, meewerken aan herstel en redelijk aangepast werk accepteren. Bij het niet naleven van deze verplichtingen kunnen er flinke gevolgen volgen, zoals boetes of kortingen op uitkeringen.

Wat houdt de wet verbetering poortwachter precies in?

De Wet Verbetering Poortwachter regelt hoe werkgevers en werknemers samen moeten werken bij ziekteverzuim en re-integratie. Het doel is om uitval te voorkomen en medewerkers zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen, of dat nu volledig of gedeeltelijk is. De wet is ingevoerd om langdurig verzuim tegen te gaan en beide partijen te stimuleren actief aan de slag te gaan met herstel en werkhervatting.

De kerngedachte van de wet is dat werkgever en werknemer samen verantwoordelijk zijn voor een succesvolle terugkeer naar werk. Het is geen eenzijdige verplichting, maar een gezamenlijke inspanning waarbij beide partijen hun rol moeten pakken. De werkgever zorgt voor goede begeleiding en passende re-integratiemogelijkheden, terwijl de werknemer actief meewerkt aan herstel en re-integratie.

Deze samenwerking wordt ondersteund door professionele begeleiding, zoals een bedrijfsarts en vaak een casemanager die het proces bewaakt. Het UWV houdt toezicht op de naleving van de wet en beoordeelt of beide partijen hun inspanningsverplichtingen zijn nagekomen. Dit gebeurt vooral wanneer er na twee jaar ziekte een WIA-uitkering wordt aangevraagd.

Welke verplichtingen heeft de werkgever volgens de wet verbetering poortwachter?

Als werkgever heb je meerdere concrete verplichtingen vanaf het moment dat een medewerker zich ziekmeldt. Je moet regelmatig contact houden met de zieke werknemer, een arbodienst en bedrijfsarts inschakelen, binnen zes weken een probleemanalyse laten opstellen, een plan van aanpak maken, re-integratiemogelijkheden organiseren, het proces evalueren en na twee jaar een WIA-uitkering aanvragen als de medewerker nog steeds arbeidsongeschikt is.

De belangrijkste tijdslijnen zijn als volgt: binnen zes weken moet de bedrijfsarts een eerste probleemanalyse opstellen. Dit document beschrijft wat er aan de hand is, welke beperkingen de medewerker heeft en welke mogelijkheden er zijn voor re-integratie. Op basis hiervan stel je samen met de werknemer een plan van aanpak op met concrete doelen en afspraken.

Tijdens het verzuim blijf je actief betrokken bij het re-integratietraject. Je organiseert passend of aangepast werk binnen je eigen organisatie, en als dat niet mogelijk is, onderzoek je mogelijkheden bij een andere werkgever. Je evalueert regelmatig of het plan van aanpak nog actueel is en past dit aan waar nodig. Bij 42 weken verzuim laat je de bedrijfsarts opnieuw een oordeel geven over de re-integratiemogelijkheden.

Na twee jaar verzuim vraag je een WIA-uitkering aan bij het UWV. Je levert alle benodigde documenten aan, zoals de probleemanalyses, het plan van aanpak en evaluaties. Het UWV beoordeelt dan of je voldoende inspanningen hebt geleverd voor re-integratie. Als je je verplichtingen niet bent nagekomen, kan het UWV je verplichten het loon door te betalen na die twee jaar.

Wat zijn de verplichtingen van de werknemer bij ziekteverzuim?

Als zieke werknemer moet je je direct ziekmelden bij je werkgever, actief meewerken aan herstel en re-integratie, beschikbaar zijn voor controle door de bedrijfsarts, meedenken over re-integratiemogelijkheden en redelijk aangepast of ander werk accepteren. Beide partijen dragen verantwoordelijkheid, en niet-meewerken kan serieuze consequenties hebben voor je uitkering en arbeidsovereenkomst.

Je ziekmeldplicht betekent dat je zo snel mogelijk contact opneemt met je werkgever wanneer je ziek wordt. Je houdt je aan de afgesproken bereikbaarheidstijden en bent beschikbaar voor contact en controle. Als de bedrijfsarts je oproept voor een gesprek, ben je verplicht daaraan mee te werken, tenzij je daar een geldige medische reden voor hebt.

Meewerken aan re-integratie betekent dat je actief nadenkt over mogelijkheden om (gedeeltelijk) te werken. Als de bedrijfsarts aangeeft dat je bepaald werk kunt doen, ook al is dat anders dan je gebruikelijke taken, dan wordt van je verwacht dat je dat accepteert. Dit geldt voor passend werk binnen je eigen functie, maar ook voor aangepast werk dat bij je beperkingen past.

Je hoeft niet elk willekeurig werk te accepteren. Het moet redelijk zijn en passen bij je opleiding, ervaring en beloning. Maar als je zonder goede reden weigert mee te werken, kan dit leiden tot korting op je uitkering of zelfs ontslag. Het UWV beoordeelt bij een WIA-aanvraag of je voldoende hebt meegewerkt aan je re-integratie.

Wat gebeurt er als je je niet houdt aan de poortwachterverplichtingen?

Het niet naleven van poortwachterverplichtingen heeft voor beide partijen consequenties. Werkgevers riskeren loondoorbetaling na twee jaar, boetes van het UWV en geen toegang tot een WIA-uitkering voor de werknemer. Werknemers kunnen te maken krijgen met korting op hun uitkering, geen recht op WIA en mogelijk ontslag. Het UWV controleert of beide partijen hun best hebben gedaan.

Voor werkgevers zijn de gevolgen flink. Als je de verplichte stappen niet hebt genomen, zoals het opstellen van een probleemanalyse of het maken van een plan van aanpak, kan het UWV besluiten dat je het loon moet doorbetalen na de wettelijke twee jaar. Dit kan oplopen tot een jaar extra loondoorbetaling. Daarnaast kan het UWV een boete opleggen en wordt de WIA-aanvraag afgewezen, waardoor de werknemer geen uitkering krijgt.

Werknemers die niet meewerken, krijgen te maken met een maatregel van het UWV. Dit kan betekenen dat je uitkering wordt gekort of zelfs helemaal wordt stopgezet. Als je bijvoorbeeld weigert passend werk te accepteren zonder goede reden, of niet verschijnt bij afspraken met de bedrijfsarts, dan kan dit leiden tot financiële consequenties. Ook kan je werkgever ontslag aanvragen als je structureel niet meewerkt aan re-integratie.

Het UWV beoordeelt bij elke WIA-aanvraag of beide partijen hun verplichtingen zijn nagekomen. Ze kijken naar het re-integratiedossier, de probleemanalyses, het plan van aanpak en de evaluaties. Als blijkt dat één van de partijen onvoldoende inspanning heeft geleverd, volgen er maatregelen. Dit benadrukt hoe belangrijk goede verzuimbegeleiding is vanaf dag één.

Hoe ziet een goed re-integratietraject eruit volgens de wet?

Een succesvol re-integratietraject start met vroeg contact en een probleemanalyse binnen zes weken. Daarna volgt een gezamenlijk plan van aanpak met concrete, haalbare doelen. Het traject omvat regelmatige evaluaties en bijsturing, een gefaseerde opbouw van werkzaamheden en de inzet van deskundigen zoals een bedrijfsarts en arbeidsdeskundige. Maatwerk en open communicatie tussen werkgever en werknemer maken het verschil.

Het traject begint direct bij de ziekmelding. De werkgever neemt contact op met de werknemer en schakelt de arbodienst in. Binnen zes weken vindt er een gesprek plaats met de bedrijfsarts, die een probleemanalyse opstelt. Dit document beschrijft de klachten, beperkingen en mogelijkheden van de werknemer. Op basis hiervan maak je samen een plan van aanpak met concrete stappen en een tijdlijn.

Tijdens het verzuim bouw je de werkzaamheden gefaseerd op. Misschien start de werknemer met een paar uur per week, of met aangepaste taken die minder belastend zijn. Je evalueert regelmatig of het goed gaat en past het plan aan als dat nodig is. Een vaste casemanager kan hierbij helpen door het proces te bewaken en beide partijen te ondersteunen.

Open communicatie is belangrijk. Bespreek wat wel en niet lukt, wees eerlijk over beperkingen en mogelijkheden, en zoek samen naar oplossingen. De inzet van deskundigen zoals een bedrijfsarts, arbeidsdeskundige of psycholoog kan het traject versterken. Zij bieden professionele begeleiding en adviseren over de beste aanpak. Met deze aanpak vergroot je de kans op een succesvolle terugkeer naar werk aanzienlijk.

Conclusie

De Wet Verbetering Poortwachter vraagt om actieve samenwerking tussen werkgever en werknemer bij ziekteverzuim. Door de verplichtingen serieus te nemen en vanaf dag één te werken aan re-integratie, voorkom je problemen met het UWV en vergroot je de kans op een snelle terugkeer naar werk. Goede verzuimbegeleiding met duidelijke afspraken, regelmatig contact en professionele ondersteuning maakt het verschil.

Bij Masters in Vitaliteit bieden wij volledige ondersteuning bij het naleven van de poortwachterverplichtingen. Onze vaste casemanagers bewaken het proces, zorgen dat alle stappen op tijd worden gezet en adviseren je over de beste aanpak. Met onze expertise help je jouw medewerkers effectief terug naar werk, terwijl je voldoet aan alle wettelijke eisen. Neem contact op voor een vrijblijvend gesprek over hoe wij jullie kunnen ondersteunen.